Mijn naam is Epke Zonderland (16 april, 1986). Ik ben een Nederlandse topturner en mijn mooiste resultaat tot nu toe is olympisch goud.
Op mijn vierde ben ik met turnen begonnen bij de plaatselijke gymvereniging DOS in Lemmer. Mijn zus Geeske (1981) en mijn broers Herre (1983) en Johan (1984) zaten al op gymnastiek en het leek mij leuk om ook eens een keer mee te gaan. Buiten dat ik turnen geweldig vond om te doen, bleek ik ook talent te hebben. Daarom heb ik toen de kans gekregen om ook één keer per week bij het nationale turnsteunpunt in Joure te trainen. Een jaar later zou dat ophouden te bestaan, daarom werd er een nieuwe herenploeg gestart in Heerenveen. Hier maakten zowel mijn broers als ikzelf deel van uit. Ik was toen zes jaar oud.
In Heerenveen werd op dat moment, in 1993, gebouwd aan een splinternieuwe turnhal. Dit is een enorme stimulans geweest voor de ontwikkeling van topsport in de gehele regio, zowel voor heren- als damesturnen. Vanaf dat moment zijn ook het aantal trainingsuren geleidelijk opgeschroefd, uiteindelijk naar zo’n 30 uur per week. Op mijn veertiende deed ik voor het eerst mee aan het EK-junioren in Bremen. Vier jaar later, in 2004, was mijn internationale doorbraak op het EK-junioren in Ljubljana, waarbij ik zowel in de meerkampfinale (4e plaats) als in de toestelfinale rekstok (2e plaats) uitkwam.
Sinds 2005 is Sportstad Heerenveen thuisbasis voor mijn trainingen en begeleiding. Vanaf die periode heb ik mijn mooiste klasseringen op de meerkamp behaald, onder andere tijdens het WK Melbourne 2005 (11e plaats) en het EK 2007 Amsterdam (6e plaats). Helaas heb ik mij in de
aanloop naar de Olympische Spelen 2008, met name door blessures, steeds meer moeten toeleggen op het toestelspecialisme. In de documentaire ‘Op nei Peking’ is mijn Olympische voorbereiding van toen, met zowel hoogte- als dieptepunten, mooi in beeld gebracht. Hoewel het succes bij de Olympische Spelen 2008 in Beijing uitbleef, ik werd in de finale uiteindelijk zevende, heeft deze ervaring mij als sportman wel een flinke stap voorwaarts gebracht. Overigens is vier jaar later mijn voorbereidingstraject op de Olympische Spelen 2012 in Londen ook vastgelegd, ditmaal in de NOS-documentaire Operatie Zonderland.
Het voordeel van het specialiseren is dat ik mij meer kon focussen op mijn favoriete onderdelen brug en rekstok. Hierdoor ben ik vanaf 2008 steeds stabieler gaan presteren. Daarna volgde een aantal hoogtepunten, zoals de twee zilveren medailles op het WK Londen 2009, het WK Rotterdam 2010 en de Europese titel op het EK Berlijn 2011. Veruit mijn beste sportmoment beleefde ik op de Olympische Spelen in Londen 2012 met het behalen van goud. Ook vind ik het een geweldige eer dat Nederlandse sporters mij op basis van mijn prestaties zowel in 2009, 2011, 2012 en 2013 op het NOC*NSF Sportgala hebben gekozen tot Sportman van het Jaar.
Een half jaar na het behalen van de gouden medaille op de Olympische Spelen in Londen werd ik op 26 april 2013 in was onthuld in Sportstad Heerenveen. Daarna kwam ‘ik’ in Madame Tussauds
Natuurlijk wilde ik er bij de Olympische Spelen in Rio de Janeiro graag weer bij zijn. Vooral ook om ons met een compleet mannenteam te kwalificeren. Ik kon mij verder ontwikkelen en werd in 2013 wereldkampioen rekstok in Antwerpen en in 2014 Europees kampioen (Sofia) en wereldkampioen (Nanning).
Op het wereldkampioenschap van 2015 in Glasgow zijn wij met het Nederlandse mannenteam elfde geworden. Dat gaf ons de mogelijkheid om deel te nemen aan het testevent voor de Olympische Spelen in april 2016 in Rio. Toen wij daar van de acht landenteams als derde eindigden, konden wij met een compleet mannenteam naar de Spelen.
Wij zijn op de Olympische Spelen in augustus 2016 tiende geworden, een prachtig resultaat. Ik had mijzelf geplaatst voor de rekstokfinale, maar ik miste mijn tweede vluchtelement waardoor ik als zevende eindigde.
In 2006 ben ik begonnen met de opleiding Geneeskunde, die ik sindsdien heb kunnen combineren met mijn turncarrière. Uiteraard heb ik hierdoor wel enige vertraging opgelopen. Na de Spelen van Rio werd het dan ook tijd om mijn opleiding af te maken. Er stond nog een half jaar coschappen bij orthopedie en sportgeneeskunde op de planning. In deze periode ben ik dan ook voornamelijk druk geweest met mijn opleiding. Sinds het voorjaar van 2018 mag ik mijzelf arts noemen en in datzelfde jaar ben ik begonnen te werken bij Sportgeneeskunde Friesland in Sportstad Heerenveen.
Aangezien mijn gezondheid me in de steek liet in het jaar voor de Olympische Spelen van Rio, is het WK van Montreal erg bepalend geweest voor het vervolg van mijn carrière. Ik had last van een chronische bijholteontsteking waardoor ik zo vermoeid werd dat ik niet voldoende kon trainen. Gelukkig namen de klachten in 2017 af en kon ik mijn trainingsschema weer naar wens oppakken. Dit leverde mij op het WK in Montreal de zilveren medaille op. Mede vanwege dit succes heb ik besloten om mijn turncarrière te verlengen tot en met de Olympische Spelen van Tokio.
In 2016 ben ik getrouwd met mijn geweldige vrouw Linda Steen. Wij hebben elkaar ontmoet in 2010 en zij is ontzettend belangrijk geweest voor de successen die ik heb behaald in mijn turncarrière. In oktober 2018 is onze lieve zoon Bert Eize Steen geboren. Helaas moest ik na een week alweer in het vliegtuig stappen voor het WK in Doha. Dit was een hele lastige periode omdat je op zo’n moment natuurlijk graag bij je familie wil zijn. Wat mooi was het dan ook dat ik op dat WK voor de derde keer wereldkampioen werd, met misschien wel de beste oefening van mijn leven. Ook in het voorjaar van 2019 mocht ik de Europese titel opeisen in de Poolse stad Szczecin. Het was wel duidelijk dat ik vleugeltjes had gekregen van de geboorte van onze zoon.
Om deel te kunnen nemen aan mijn vierde Olympische Spelen moest ik mij in 2019 zien te kwalificeren op het WK in Stuttgart. Daar konden we ons als team kwalificeren zoals we voor de Spelen van 2016 hadden gedaan, maar eventueel ook als toestelspecialist op rekstok. Helaas is dit niet gelukt. Persoonlijk zat mijn gezondheid me weer in de weg. Een alternatieve route naar Tokyo stond nog open, namelijk via de World Cup-reeks, waar alleen de nummer 1 een ticket voor de Olympische Spelen kon bemachtigen. Het was een spannende strijd met de Japanse turners Hidetachi Myiachi die dankzij de Kovacs-met-dubbele-schroef een geweldige oefening in huis had. De World Cup in Cottbus moest ik vanwege mijn ontstoken bijholtes laten schieten.
In januari 2020 was de volgende World Cup al in Melbourne. Ondanks de korte voorbereidingstijd turnde ik daar een geweldige oefening en won ik de World Cup met een score van 14,900. Daarmee kwam ik eerste te staan in het klassement. De resterende Worldcups werden vanwege de coronacrisis gecancelled en was mijn deelname aan de Olympische Spelen in Tokyo veilig gesteld.
Daarnaast werd de Olympische Spelen een jaar uitgesteld vanwege corona. Ik beleefde nog bij vlagen hele goede trainingsperiodes, maar helaas liet mijn gezondheid mij het laatste half jaar richting de zomerspelen in 2021 in de steek. Hierdoor lukte het mij niet om mij gedegen voor te bereiden. De oefening die ik in de kwalificatie liet zien, was van een veel hoger niveau dan ik in de hele voorbereiding kon laten zien. Ondanks dat ik daarmee niet in de buurt kwam van een finaleplaats, kijk ik nog altijd met een goed gevoel op terug op de laatste wedstrijd van mijn carrière.
Na het beëindigen van mijn sportcarrière was er eindelijk meer tijd voor mijn familie en voor mijn geneeskundecarrière. Ik ben aangenomen voor de opleiding tot sportarts die ik in januari 2022 ben gestart. Dit is een 4-jarige opleiding waarbij je met alle facetten van de sportgeneeskunde te maken krijgt zoals blessures, inspanningsfysiologie, lifestyle en preventie.
Als sportarts bieden wij medische hulp aan topsporters tot aan mensen die beweging nodig hebben in het kader van preventie of bij een bepaalde aandoening om weer fitter te worden, dan wel zo gezond mogelijk te blijven. Ik twijfel er niet aan dat mijn ervaring vanuit mijn sportcarrière daarbij goed van pas gaat komen.
